НАРНЫ ТУЯА


Нар энэ гараг дээрх бүх амьдралыг тэтгэгч билээ. Хэрэв нар байхгүй байсан бол бид ч үл орших байсан.

Наргүй байсан бол дэлхий дээрх бүх ус хөлдөж, дэлхий өөрөө аварга том мөсөн бөмбөг байх байсан.

Та мэдсэн үү?

Нар бол манай нарны аймгийн 100 тэрбум гаруй оддын нэг од юм.

Нар бол нарны аймгийн хамгийн том биет юм. Энэ нь нэг сая гаруй дэлхийг өөртөө багтааж чадахуйц хэмжээний том гэсэн үг.

Нар дэлхийгээс 93 сая миллийн зайд оршдог ч манай гаригийн амьдрал оршин тогтноход хангалттай хэмжээний дулааныг цацруулдаг байна.

Нарны бүтэц:


- 70% устөрөгчийн хий /С/

- 28% гелийн хий /А/

- 2% металл /В/

 

Нарны гэрэл дэлхийд хэрхэн ирдэг вэ?


- Нарны гэрэл дэлхий дээр ирэхэд ердөө 8 минут л хангалттай.

- Нарны гэрэл дэлхийд маш олон хэлбэрээр ирэх боловч голдуу гэрлийн цацраг эсвэл хэт ягаан туяаны цацраг хэлбэртэй байна.

- Зарим гэрлийн туяа нь хүний нүдэнд харагддаг бол зарим нь харагдахгүй байна. Шавжнууд хэт ягаан туяаг хүнээс илүү хардаг!

 

Нарны эрч хүчийг юугаар тодорхойлдог вэ?

Тэнгэр дэх нарны байрлал

Үүлний бүрхэцийн хэмжээ

Жилийн хугацаа

Нарны байрлал өдрийн туршид өөрчлөгдөх ба үд дундад нар хамгийн өндөрт хөөрдөг.

Энэ нь нарны гэрлийн хэт ягаан туяаны цацраг өдрийн тухайн цэгт хамгийн хүчтэй байдаг гэсэн үг юм.

Энэхүү цацраг зун нар буцах үед (6 сарын 21) хамгийн хүчтэй байдаг бол өвлийн туйлын үед (12 сарын 21) хамгийн сул байна.

Нарны аюул


Зуны улиралд хэт ягаан туяа (UV) бидний арьсыг гэмтээдэг.

Энэ цацрагийн нөлөөгөөр богино хугацаанд хүний арьс түлэгддэг бол урт хугацаанд арьсыг эрт хөгшрүүлэх мөн цаашлаад арьсны хавдар ч үүсгэх боломжтой байдаг.


Нарны хэт ягаан туяанаас хэрхэн хамгаалах вэ?


Их хэмжээний ус ууна

Нүүрээ нарнаас халхалж, хамгийн багадаа SPF 15+ тэмдэглэлтэй нарнаас хамгаалах тос хэрэглээрэй.

Нарны шууд тусгалаас хол байж, ялангуяа өдрийн хамгийн халуун цагт (10:00-14:00) сүүдэр газарт байх хэрэгтэй.

Аагим халуунд хэт их дасгал хийж болохгүй.

Нарны гийгүүлэлтийг хэрхэн бичиж, тэмдэглэдэг вэ?



- Нарны гийгүүлэлтийг хэмжихдээ Кэмпбелл-Стоксын Гелиограф багаж ашигладаг.


- Уг багаж нь бөмбөлөг линзээс бүрдэх ч болор бөмбөгтэй төстэй харагдана.


- Энэхүү шилэн бөмбөг нь нарны туяаг картон тууз руу тусгана.


- Нарны туяа картон туузан дээрх замыг шатаадаг


- Шатсан хэсгийг ашиглан бид нарны гийгүүлэлтийн үргэлжилсэн хугацааг цагаар хэмждэг.